– Lại hỏi: Giả như ở vùng Bình dương khoáng dã, long đã ly tổ rất xa, phần nhiều là cách giang, cách hà lại không thấy tông tích gì làm đích xác! Người này nói là ở phương đông lại, người kia bảo là ở đằng tây đến, như thế thì lấy cái gì mà biết là thuận với nghịch?
– Đáp: Một phiến đất rộng lớn sơ khởi, thô ngạnh, không có chi cước nhỏ phân ra mà thuận thành một độ trình, không đứt quãng, quá độ mới lần lần kết thúc hẹp nhỏ lại, hình như cái cổ họng, cái hầu mà có chi cước phân ra, ôm quay lại, thấy có thủy hoàn bão hình như ngọc đới sa, hoặc như kim thành thủy chiền hộ, hoặc cao, thấp chỉ hơn nhau thước, tấc ít nhiều, kết ở chỗ thủy khẩu, thời là cái đất Thượng thủ bình thản; nhân chỗ bình thản ấy mà phát tổ, rồi thuận chiều đi ra mà kết huyệt thì gọi là thuận kết.
Như hạ thủ (phía tay dưới) ngoan thản (rộng lớn, thô ngạnh) không có chi cước hỗ trợ, mà nghịch hành (đi ngược) một độ trình (một quãng đường) mới thấy có chi nhánh nhỏ như chân, tay thò ra, ôm ngược trở lên, lần lần kết thúc nhỏ lại cũng như kể ở trên. Tới chỗ bố cục, sa, thủy phân ra, ôm lại và thấy khai diện kết huyệt thì gọi là nghịch kết.
Cho nên kết huyệt ở chỗ thủy khẩu gọi là thuận kết; kết huyệt ở chỗ phân thủy gọi là nghịch kết.
Sách của Dương Công thì cao diệu
Sách của Lưu Công thì tinh thục!
Mịch Sư học phép của Lưu Công; Lưu Công đã lấy địa làm long thì Mịch Sư đâu có phản lại mà chẳng lấy địa làm long?
– Lại hỏi: Theo phép xem đất thì phải vấn tổ, tầm tông, lại nên biết cả Thạch cốt quá giang hà (mạch đi qua sông) mà “Trùng hưng Doanh trại” (tức là lại khởi Tổ tông nữa). Nếu như câu nói ấy, thời cứ xem ở đằng sau huyệt là biết được cái thuận hay nghịch chứ chẳng cần phải hỏi gì nữa?
– Đáp: Nếu có tông tích mà có thể xét được cao, thấp tìm chẳng khó; nếu ở trong chỗ vi diệu (là nước chỉ nông cạn, sâp sánh tí xíu) thì không thể biết long xuất xứ chỗ nào thì cứ đương nhiên theo hình thế mà xem thuận hay nghịch.
– Lại hỏi: Sợ có huyệt thế mà không có long thế thì như thế nào?
– Đáp: Huyệt là mình, long là Tổ phụ, ở trong thiên hạ này chưa thấy chỗ nào nói: Không có Tổ phụ đẻ ra mà có con cháu bao giờ.
Vậy có kết tác thì biết là có long. Nhưng sợ: Huyệt hảo mà không biết tổ tông quý hay tiện? Thì sao? Đáp: Nếu như con cháu hiển vinh, tức là Tổ tông tự có phước hậu, đâu phải cứ lấy Thánh nhân mới đẻ ra Thánh nhân.
Nhận xét bài vấn đáp trên, là lý luận kỹ càng, xác thực của phép tìm đất ở miền Bình dương.
Nếu thấy rõ kết huyệt, lại thấy rõ cả long lai thì càng hay. nhược bằng chỉ thấy huyệt thôi; không biết long ỏ phương nào lại thì cứ làm, đừng câu nệ như sơn pháp mà bỏ mất đất quý! huyệt hay! thì thật là đáng tiếc! Như những người không biết phép xem đất ở miền Bình dương.
