Cự Môn thuộc âm thổ, nên chủ về hệ tiêu hóa; còn thuộc âm kim, nên chủ về đường hô hấp. Trường hợp trước là gặp Lộc Tồn, Hóa Lộc; trường hợp sau là gặp Thiên Đồng, Hỏa Tinh.
Cự Môn Hóa Kị, bệnh ở thực quản, mũi, họng, khí quản, kinh phế; nhất là bệnh viêm vòm miệng. Gặp các sao sát, hình, hư, hao là bệnh nặng; gặp sát tinh ít, mà tạp diệu lại cát thì bệnh nhẹ.
Tinh hệ “Thiên Đồng, Cự Môn” là kết cấu phức tạp, chủ về bệnh đường hô hấp như đã thuật ở trước; nếu có Linh Tinh, Địa Không, Địa Kiếp là chủ về các bệnh như đau thần kinh tọa, xương tăng sinh, xương thoái hóa.
Nếu Cự Môn Hóa Kị, có Kình Dương, Đà La đồng độ, còn gặp thêm các sao Thiên Hình, Thiên Đức, Thiên Nguyệt, Thiên Hư, Thiên Thương, Âm Sát, sẽ chủ về ung thu dạ dày hoặc ung thư thực quản, ung thư mũi họng.
Như đã thuật ở trên, không có Kình Dương, Đà La đồng độ, mà có Hỏa Tinh, Linh Tinh đồng độ, thì chủ về bệnh âm thư (một loại bệnh nhọt rất khó trị), bệnh phổi; gặp thêm sao hung là ung thư phổi.
Cự Môn có Đà La, Thiên Nguyệt, Thiên Hình cùng bay đến, hội Thái Dương có sát tinh đồng độ (rất kị đồng cung với Địa Không, Địa Kiếp), chủ về bán thân bất toại, trúng phong bại liệt.
Đoán định trúng phong, huyết áp cao, phải lấy Thái Dương làm chủ. Cho nên tinh hệ “Thái Dương, Cự Môn” chủ về các bệnh này.
Cự Môn đối nhau với Thiên Cơ, Thiên Cơ mộc có thể khắc Cự Môn thổ, nhưng Cự Môn âm kim lại có thể khắc Thiên Cơ mộc, cho nên cần phải xem xét kĩ đồng độ với các sao nào, mới có thể đưa ra luận đoán thực tế. Trong các tình huống thông thường, chủ về can vị bất hòa, buôn nôn, ợ chua. Nhưng nếu Cự Môn và Đà La tương hội, lại gặp Thiên Cơ đồng độ với Hỏa Tinh, Linh Tinh, sẽ chủ về các chứng như huyết áp, tắc nghẽn mạch máu (vascular thrombosis). Nếu gặp Địa Không, Địa Kiếp, chủ về rối loạn nhịp tim, mất ngủ, tâm thận bất giao.
Thiên Cơ có Cự Môn, Hỏa Tinh đồng độ, chủ về vỡ mạch máu não, biểu hiện là choáng ngất.
Theo Trung Châu Tam Hợp Phái – Nguyễn Anh Vũ biên dịch